Дата нараджэння – 19.07.1909
Дата смерці – 28.10.1944
Месца нараджэння – Украіна, Чаркаская вобл., Тальноўскі р-н, с. Лашчавая
Месца подзвігу– Віцебская вобл., г. Гарадок
Дата подзвігу – снежань 1943
Ушанаванне – Віцебская вобл., г. Гарадок – вуліца
У час Вялікай Айчыннай вайны А. Бурлыга камандаваў батальёнам 35-й танкавай брыгады (з лістапада 1942 г. – 10-й гвардзейскай), з’яўляўся начальнікам штаба брыгады, а са жніўня 1942 года яе камандзірам. У час аперацыі «Баграціён» ён займаў пасаду камандуючага бронетанкавымі і механізаванымі войскамі 11-й гв. арміі, якая знаходзілася ў складзе 3-га Беларускага фронту. 28 кастрычніка 1944 г. гвардыі палкоўнік А. Р. Бурлыга быў смяртэльна паранены нямецкім снайперам. Пахаваны ў г. Алітус (Літва). У чэрвені 1990 г. перапахаваны на войсковых могілках ў г. Гарадок Віцебскай вобласці, у вызваленні якога ўдзельнічалі танкісты 10-й гв. танкавай брыгады. А. Р. Бурлыга ўзнагароджаны двума ордэнамі Чырвонага Сцяга, ордэнам Кутузава ІІ ступені, ордэнам Айчыннай вайны І ступені (за ўмелае кіраўніцтва баявымі дзеяннямі брыгады пры авалоданні штурмам горадам і буйной чыгуначнай станцыяй Гарадок, за прарыў добра ўмацаванай абарончай паласы, развіццё прарыву і арганізацыю праследавання праціўніка), ордэнам Суворова ІІ ступені, медалём «За адвагу».
Імем героя названа вуліца ў горадзе Гарадок Віцебскай вобласці.
ЛІТАРАТУРА:
1. Бурлыга Андрей Романович // Их именами названы…: энциклопедический справочник / редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) [и др.]. — Мн. : БелСЭ им. П. Бровки, 1987. — С. 98—99.
2. З успамінаў камандзіра 10-ай гв. Гарадоцкай танакавай брыгады // Памяць: Гарадоцкі раён: гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: Н. А. Бурунова [і інш.]; уклад. С. І. Садоўская ; маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : Беларусь, 2004. — С. 391—392.
3. Мезенка, Г. М. Бурлыгі вуліца / Г. М. Мезенка // Віцебшчына ў назвах вуліц: манаграфія: у 2 ч. / Г. М. Мезенка. — Віцебск : ВДУ імя П. М. Машэрава, 2008. — Ч. 2. — С. 19.
Иосиф Романович Бумагин (17 октября 1907, Витебск — 24 апреля 1945, Вроцлав) — участник Великой Отечественной войны, командир пулемётного взвода 396-го стрелкового полка 135-й стрелковой дивизии 6-й армии 1-го Украинского фронта, Герой Советского Союза, лейтенант. Родился в семье рабочего. Еврей. Член ВКП(б) с 1932 года. Окончил 7 классов. Работал в городе Биробиджане Еврейской автономной области (РСФСР, СССР) на обозном заводе (завод «Дальсельмаш»).
В Красной армии с 5 мая 1941 года. Отличился при штурме города Бреслау (Вроцлав). 24 апреля 1945 года под шквальным огнем его взвод атаковал врага. Одну огневую точку И.Р. Бумагин забросал гранатами, вторую закрыл своим телом, что обеспечило успех наступления. Звание Героя Советского Союза присвоено посмертно 27 июня 1945 года. Похоронен в городе Вроцлаве (Польша).
Именем Бумагина названы улицы в Витебске и Биробиджане, сквер в Биробиджане. В сквере у завода «Дальсельмаш» в Биробиджане установлен памятник Герою, на здании цеха завода — мемориальная доска. Также мемориальная доска установлена на одном из жилых домов по улице Пионерской в Биробиджане. Имя И.Р. Бумагина присвоено средней школе № 1 в городе Городок (Витебская область).
Литература:
Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.
Навечно в сердце народном. 3-е изд., доп. и испр. – Минск, 1984
Памяць: Гарадоцкі р-н: Гіст.-дак. хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / Укл. С. І. Садоўская: Рэд. кал. Н. А. Бурунова і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: Беларусь, 2004. — С. 407—408.
Побратимы Матросова. – Минск, 1984.
Подвиги их бессмертны. 2-е изд., испр. и доп. –Хабаровск, 1985
Дата нараджэння – 02.12.1897
Дата смерці – 21.09.1982
Месца нараджэння – Азербайджан (вёска Чардахлы, Елізаветпольская губернія, Расійская імперыя). Па нацыянальнасці – армянін.
Маршал Савецкага Саюза (1955), двойчы Герой Савецкага Саюза (1944, 1977). Член КПСС з 1941 года. У Савецкай арміі з 1920 года. Удзельнік устанаўлення савецкай улады ў Арменіі і Грузіі. Скончыў Ваенную акадэмію імя М.В. Фрунзе(1934), Ваенную акадэмію Генштаба (1938).
У пачатку Вялікай Айчыннай вайны начальнік аператыўнага аддзела – намеснік начальніка, з красавіка 1942 года начальнік штаба Паўднёва-Заходняга фронту. Адначасова ўзначальваў штаб войск Паўднёва-Заходняга напрамку. З ліпеня 1942 камандуючы 16-й (11-й гв.) арміяй Заходняга фронту, якая ўдзельнічала ў разгроме паўночнага фланга арлоўскай групоўкі праціўніка ў Курскай бітве 1943 г. З лістапада 1943 года камандуючы войскамі 1-га Прыбалтыйскага фронту, якія правялі Гарадоцкую аперацыю 1943, удзельнічалі ў Беларускай аперацыі 1944, Віцебска-Аршанскай аперацыі 1944, Полацкай аперацыі 1944, Усходне-Прускай аперацыі 1945. З красавіка 1945 камандуючы войскамі 3-га Беларускага фронту. У 1945–1954 гг. камандуючы войскамі Прыбалтыйскай ваеннай акругі. У 1954–1958 гг. у апараце Міністэрства абароны СССР: галоўны інспектар, намеснік міністра, потым начальнік Ваеннай акадэміі Генштаба. У 1958–1968 гг. намеснік міністра абароны – начальнік Тылу Узброенных Сіл СССР. З 1968 у групе генеральных інспектароў Міністэрства абароны СССР. Дэпутат Вярхоўнага Савета СССРу 1946-1982гг.
Узнагароджаны 7 ордэнамі Леніна, ордэнам Кастрычніцкай Рэвалюцыі, 3 ордэнамі Чырвонага Сцяга, 2 ордэнамі Суворава 1-й ступені, ордэнам Кутузава 1-й ступені і інш.
Памёр 21верасня 1982 года. Урна з прахам захавана ў Крамлёўскай сцяне на Чырвонай плошчы ў Маскве.
Яго імем названы вуліцы ў Віцебску, Гарадку, Полацку, Маскве, Арле, Пяцігорску, Калінінградзе і інш.
ЛІТАРАТУРА
1. Баграмян, І.Х. «Дарога смерці» / І.Х. Баграмян // Лепельскі край. — 2009. — 26 чэрвеня. — С. 2.
2. Баграмян Иван Христофорович // Их именами названы : энциклопедический справочник / редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) [и др.]. — Мн. : БелСЭ им. П. Бровки, 1987. — С. 43.
3. Баграмян Иван Христофорович // Навечно в сердце народном / гл. ред. П.У. Бровка ; редкол.: М.Ф. Дубенецкий [и др.]. — 2-е изд., доп. и испр. — Мн. : Гл. ред. БелСЭ, 1977. — С. 35.
4. Баграмян Іван Хрыстафоравіч // Памяць: Гарадоцкі раён: Гарадоцкі раён: Гістарычна – дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / Укл. С.І. Садоўская. — Мн.:Беларусь, 2004.— С.373,374,403-404.
5. Баграмян Иван Христофорович // Освобождение Витебщины: путь мужества и славы: библиографический указатель / ДУ «Віцебская абласная бібліятэка імя У. І. Леніна», Сектар краязнаўчай літаратуры і бібліяграфіі; [сост. А. В. Ганчарова, Т. Н. Адамян]. — Витебск, 2005. — С. 14.
6. З успамінаў Маршала Савецкага Саюза І.Х. Баграмяна // Памяць: Лепельскі раён: гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: В.Я. Ланікіна [і інш.] ; маст. Э.Э. Жакевіч. — Мн. : Беларусь, 1999. — С. 338—339.
7. Мазаник, Н. «Пора», – сказал фронту Иван Христофорович Баграмян / Н. Мазаник // Советская Белоруссия. — 2009. —13 мая. — С. 6.
8. Мезенка, Г.М. Баграмяна вуліца / Г.М. Мезенка // Віцебшчына ў назвах вуліц: манаграфія: у 2 ч. / Г.М. Мезенка. — Віцебск : ВДУ імя П. М. Машэрава, 2008. — Ч. 2. — С. 13.
9. Мезенцев, В. Вся жизнь – военная служба / В. Мезенцев // Жыццё Прыдзвіння (Віцебск). — 2012. — 1 снеж. — С. 3.
10. Щукин, В. Маршал Советского Союза И.Х. Баграмян / В. Щукин // Полководцы Великой Победы / В. Щукин. — М. : АСТ: Астрель, 2010. — С. 44—65.
12 сакавіка ў вёсцы Пруднікі прайшло свята народнага календара «Масленіца шырокая». Увесь масленічны тыдзень рыхтаваліся да свята ўдзельніцы клуба «Женсовет», які працуе пры бібліятэцы: выбіралі лепшыя рэцэпты бліноў, майстравалі пудзіла бабы, успаміналі прыпеўкі і старадаўнія песні.
Літаратурны вечар “Зброяй сатыры, зброяй праўды” да 120-годдзя з Дня нараджэння выдатнага беларускага сатырыка, байкапісца і драматурга К.Крапівы прайшоў 18 сакавіка ў літаратурна-музычнай гасцінай.
15 марта на литературную встречу, организованную отделом детской и юношеской книги Городокской центральной библиотеки, приехали известные писатели, члены Витебского областного отделения ОО «Союза писателей Беларуси» Галина Владимировна и Сергей Анатольевич Трафимовы.
11 марта в литературно-музыкальной гостиной ГУК «Культурно-просветительский центр и сеть публичных библиотек» прошёл литературно-музыкальный вечер “О, женщина, краса земная!”, посвящённый Дню женщин.
Подробнее ...
27 лютага цэнтральная плошча горада стала месцам правядзення традыцыйных народных гулянняў, прысвечаных провадамзімы і сустрэчы вясны. Сотні гарадакчан і гасцей райцэнтра прыйшлі на заклікальнымя мелодыі народных куплетаў.
26 лютага ў чытальнай зале Гарадоцкай цэнтральнай бібліятэкі для ўдзельнікаў клуба “Неугомонные детки” прайшоў урок мужнасці “В их детство ворвалась война”. Мерапрыемства было прысвячана ўсім дзецям вайны і 90-годдзю з дня нараджэння Зіны Партновай (піянер-герой Савецкага Саюза).
