Колькі вёсак, пасёлкаў, мястэчак…
Назваў сотні, здзівіцеся вы.
Ля дарог, ля азёраў, ля рэчак
Спачываюць, мо скарб векавы.
Кожнай ты надарыла аблічча
З асабістасцю рысаў, зямля,
Гэта, што Даўгаполлем мы клічам,
Стала нам, чужакам, як свая.
Знакаміта сваімі байцамі,
Гістарычнасцю звестак, шляхоў,
Жыхароў дабрачынных – сарцамі,
Мудрай думкаю сталых айцоў.
І вакол, праўда, поле ды поле,
Толькі колер мяняе штогод,
Але, хай бы жыло Даўгаполле
Яшчэ многа і многае год.
Святлана Цмугунова
На сэрцы кружацца віры:
Палі, лясы і рэк журчанне,
І пах смалісты ў бары,
І кветак чэрвеньскіх каханне.
Нябёс бязмежных глыбіня,
І цеплыня вандроўнай сцежкі,
І лёгкіх матылькоў гульня,
І прыгажосць тваёй усмешкі.
Асот густы ля беражкоў,
На ножцы тоўсценькай у глеі,
Нібыта з тысячы шматкоў
Пашыты жоўтыя лілеі.
Жыві, Радзіма, і спявай,
З табой душа так прагне зліцца,
Пакуль што думка будзе біцца,
Я буду славіць Родны Край.
Святлана Цмугунова
Мая маленькая радзіма,
Ізноў з табой сустрэлась я,
Дзе засталась мая сям’я,
Зямля, дзе маці нарадзіла.
Мінуўшчына адсюль званіць,
Няхай я толькі прыхаджанка,
Срабрыстай змейкай Гаражанка
На схіле дзённа гаманіць.
І горад на гары стаіць,
Яго акутваюць аблокі,
Маленства дзіўныя вытокі,
Па вам душа ізноў баліць.
Сасновы бор, бяроз узлескі,
Птушыны гоман, вечны зоў,
І першай раніцы пралескі,
Вясна мая, мая любоў…
Ад сэрца не адвесць журбы,
Брыду, мо тая парыжанка,
Няхай я толькі прыхаджанка,
Я – катаржанка назаўжды.
Святлана Цмугунова
Шчыры край мой, народ клапатлівы,
Край бясконцых ялін і бяроз,
Бераг рэчкі, узгоркі і нівы,
Дзе з дзяцінства вучыўся і рос.
Дзе бацькоўская родная хата,
Дзе адвеку зямельку араў,
Дзе блакітных азёраў багата,
Не загублены ворагам край.
Край гаворкі і думкі сумленнай,
З дзіўнай казкі былінных слядоў,
Будзь жа ты назаўжды благаслаўлёнай,
Мова прадзедаў і дзядоў.
Я цябе берагчы абяцаю
Не адзіны яшчэ гадок,
Поўжыцця аддаю-прысвячаю
За хвіліны балючы радок.
Святлана Цмугунова
Посреди большой планеты
Где рождаются рассветы,
Рек прохладных берега
И туманов пелена,
Есть прекрасная страна
Беларусью названа
Меж бескрайними лесами
И зелёными лугами тут,
Где пташек пенья звуки
Приютились мирно Гурки.
Житель здешний просто «клад»
Добродушен стар и млад.
Ручейком журчат здесь детки –
Древа будущие ветки.
Все друг другу помогают
Праздники все вместе отмечают.
Если пожелают знаний реку,
То идут в библиотеку,
Где пристанище по сути:
И культуры и науки.
Здесь внимание, забота,
Повседневная работа.
Галина Михайлик, д. Гурки
Ганаруся борам, полем, рэчкай,
Што цячэ павольна між кустоў…
Дарагое, любае мястэчка!
Цягнеш да сябе ізноў!
Не пражыць мне без рачулкі, лесу,
Той чаромхі, што цвіце наўкол.
Без чабору, паху кветак, бэзу,
Крапівы-жыгучкі між платоў!
А той дуб-асілак ля дарогі
Не забыць ніколі мне, павер:
Не адной дзяўчыне – людзям многім
Саграваў душу і клікаў на давер.
Вёсачка Вархі зусім малая,
Хоць не хутар, а сяло.
І ўсё ж на свеце ты адзіная такая –
Беларусь прайдзі і ў поперак і ўздоўж.
Усё прыгожа тут і сэрцу міла:
Спевы птушак і гняздо буслоў…
Дзе яшчэ я так была б шчастліва
У свае чатырнаццаць гадоў?
Данілава Дар'я, в.Вархі
More...
Берег речушки, тихий, неброский…
В белых халатиках в поле берёзки.
Дуб над завалинкой делает тень,
Старенький дедушка ладит плетень.
Рожь да пшеница, пшеница да рожь –
Что может сердцу быть дороже?
Малая Родина, ты меня ждёшь.
Я по тебе скучаю тоже…
А из избушки на курьих ножках
Радостно песню запела гармошка!
Древняя печка, бабулька с ухватом.
Пахнет укропом и свежим салатом.
Травы–муравушки стежку плетут,
Прямо к калиточке нас приведут.
Матушка с вёдрами ждёт у крыльца,
Слёзы от счастья смахнула с лица…
Я обниму мамуленьку нежно,
Вёдра наполню студёной водой…
Выйдет с гармошкой сосед потешный,
Старый солдат, но душой молодой.
Милая бабка почти ослепла,
Но улыбнётся и скажет вдруг:
- Слушай, Адам, принеси-ка хлеба!
Кажется, в гости приехал внук…
Мы на скамейку к столу присядем,
Вкусную кашу подаст бабуля.
И запоёт гармонь двухрядьем,
Нежную песню затянет мамуля…
Светлая, тихая жизнь у речки,
Пахнет вкуснятиной разной от печки.
Мы приезжали залечивать раны.
Я и дружок мой… После Афгана.
Анатолий Либеров
На ўсходзе ад вёскі Вышадкі, у самым лесе, налева ад дарогі, можна i зараз убачыць контуры невялікага возера. Кажуць, у даўнія гады яно нагадвала люстэрка - такое было чысцюткае ды светлае, нягледячы на тое, што было ў лесе i ніякіх рэчак туды не ўпадала. Па самым беразе возера пралягала дарога. I людзі па ёй хадзілі, i прыгожыя карэты панічоў раскатваліся. У мясцовага пана была дачка - ды такая прыгожая. Кахала яна хлопца, што paбiў у панскім двары. Быў ён вясёлы i лагодны чалавек. Чым больш разгаралася ix каханне, тым больш разгаралася жаданне пана-бацькі выдаць дачку за самага багатага паніча. Каго толькі не бачыла панская зала... А паненцы ўсё было не так, усё не давала згоду, бо ў кожным нейкую загану бачыла.
Надакучылі бацьку-пану дочкіны капрызы i загадаў ён дачцэ надзець вясельны ўбор i icцi на шлях ды сустрэць нарачонага - багатага старога, які вёз сваёй нявесце цэлую карэту скарбаў у падарунак.
Выйшла бедалажка ў бялюткім уборы ў лес, а тварык яшчэ бялейшы! Паднялася на курган, што над возерам, ды так i змярцвела ў чаканні свайго лёсу на супрацеглым беразе возера. Раптам падняўся грукат, узмыленыя конi паказаліся на дарозе. А тут ці возніца заглядзеўся на паненку, ці то яе скаргі дaйшлi да Бога - як імчаліся конi па шляху, так i сіганулі ў возера. Hi карэты, нi скарбаў, нi старога пана-жаніха.
Толькі кpyгi разышліся над вадой. 3 таго часу замуцілася возера, стала мялець i зyciм знікла.
А паненка?.. Паненка прапала. Ніхто яе больш не бачыў. Хто кажа "збегла з дому", а хто "бярозкай стала на беразе".
Запісана ад Сіваковай Соф’і Іванауны Аболінай Л. П.
Ёсць за вёскай Бярозна ручаінка. Якое б сухое лета ні было, а тут заўсёды гразь, заўсёды мокра - чортавым мастом называюць. Цяпер дарогу зрабілі новую, дык аж з другога канца вёскі, каб чортаў мост пакінуць у баку.
Кажуць, некалі ў кожнай вёсцы сялілася чарцяня. 3 хлопцамі на пасядзелкі да дзевак разам хадзіла, разам шуткавала з iмi: то ў якой клубок нітак закоціць у самы цёмны вугал, то зблытае ix, то нітку пачне рваць у npaxi, то шнур скідваць у пралцы... Спачатку смяяліся ўсе з яго выбрыкаў. А потым ён пачаў дужэй сваволіць ды ўжо так раздурыўся, што i ўнёму яму няма. То салому на крышах уздыме, то ў дзевак выхапіць пляцёнку з бялізнай з рук ды i штурне ў пясок...
Ды быў у вёсцы мужык - сталы такі чалавек. Пачаў чорт сваволщь і з ім. Паехаў гэты мужык у лес па дровы (зімой гэта было). Накладвае дровы на caні, а чорт каня ціхенька распрог, ды i xixікae за дрэвам. Пакуль мужык каня запрог, чорт дровы раскідаў. I так ён здзекаваўся з чалавека аж да ночы. Раззлаваўся мужык: "Ну кажа, чорт ты гэтакі, я табе пакажу!"
Выехаў з лесу, а чорт наперад i давай снег кідаць. Аж завіруха ўзнялася. Конь iшoў - ды i стаў - сілы не хапіла, бо ўвяз у вялізную гурбу. Як нi біўся чалавек, а каня ніяк не выцягнуць. Пашыбаваў чалавек у вёску, каб папрасіць у людзей дапамогі. Хлопцы ўжо збіраліся на вячоркі, але так i рушылі гурбой да лесу. Яны, па праўдзе кажучы, даўно заўважылі, што ля лесу чамусьці віхурыць. Адкапалі каня, прыехалі дадому i вырашылі чорта выгнаць з вёскі.
Заманілі яго хлопцы на распісныя caнi, запрэглі ды i давай паганяць, гікаць. Чорт ужо i стаміўся: i так гляне, i гэтак папросіцца. А яны нібы не чуюць - паганяюць яго ды i усё тут. Даехалі да ручаіны, чорт зусім знямогся, - гэцкнуўся ў ручэй. Адзін кажа:
- Ну i заставайся тут, чарцяка, будзеш замест мосту на гэтай ручаіне! - ды i перахрысціўся. Чорт як заенчыць. А хлопцы - кожны крыж на сябе, на вёску, на поле, на лес.
А чорт, бачна, там i застаўся ці мо збег, а сюды калі-некалі з'яўляецца, пасваволіць, паздзекуецца з людзей. Бывае, людзі збяруцца: пажар недзе блiзкa за ручаём. I так палыхае, глядзі зараз у вёску прыйдзе. Пабягуць туды - усё знікне. Нідзе нічога няма.
Вярталася аднойчы моладзь з вяселля дадому, у Сюбары iшлi. Падыходзяць да мосту, адкуль тупат конскі, насустрач iм парка каней у вялізную карэту запрэжанае імчыць, што ёсць духу. Моладзь убок адскочыла - толькі коні гразёю ix абкідалі. Адна дзяўчына напужалася i давай хрысціцца. I нi коней, нi тупату - вакол цішыня. Куды што падзелася...
Запісана ад Марозавай Марфы Іванаўны Аболінай Л. П.
Городок, мой город светлый –
Детства ласковые дни!
Как и прежде, ты приветлив –
Дом большой моей родни.
Каждый – брат как будто кровный:
Нараспашку добрый взгляд!
И вдоль улиц строем ровным
Вехи памяти стоят…
Городок, мой город светлый –
Белый – даже в час ночной!
Ловко кружевные петли
Вяжет снег-мастеровой.
Палантином кроет плечи,
Под ногами – нежный пух…
Непорочно юн и вечен
Белый-белый родны дух.
Гарадок, мой горад светлы –
Бесклапотныя дзянькі!
Ты ласкавы і прыветны –
Тут сябры і сваякі.
Усміхнецца шчыра кожны
І сястрою назаве.
А на вуліцах прыгожых
Раптам памяць ажыве.
Гарадок, мой горад светлы. –
Белы ён і ў цёмны час!
Вось, карункавыя петлі
Майстар-снег пляце для нас.
Палантын прылёг на плечы.
Каля ног – пяшчотны пух…
Ён бязгрэшны, юны, вечны –
Белы-белы родны дух!
Наталья Советная,
перевод на белорусский язык Оксаны Ярошёнок-Каминской
